Werkwijze

Raku

Het Japanse teken Raku staat voor: "geluk, vrede, vrijheid, vreugde".
De Raku-keramiek heeft zijn oorsprong in de Japanse theeceremonie en de achterliggende filosofie.

Het keramische voorwerp wordt rechtstreeks vanuit de roodgloeiende oven (ca. 1000° C.) afgekoeld in houtspaanders of andere brandbare materialen.
De "craquelé", de decoratie en de kleuren die dan ontstaan zijn typerend voor deze techniek.
Deze methode van werken veroorzaakt ook de gespannen verhouding die altijd aanwezig is tussen

- beheersen en "laissez-faire",

- het "in-de-hand-hebben" en

- het "uit-de-hand-lopen",

- het durven experimenteren en terughouden,

- het "overdone" en het "understatement".

Het proces van kleibereiding, voorbereiding, ontwerpen, productie, biscuitbrand, decoreren, gladbranden, reduceren, afkoelen en schoonmaken is een totaalconcept met bij de eindbeoordeling gevoelens van:

- acceptatie dat het zo ging,

- verwondering, dat het toch anders uitpakte,
- voldoening, dat het ging zoals verwacht en gepland,
- verbazing over de onverwachte effecten, maar vooral waar Raku voor staat: het gevoel van plezier, geluk en vrede.

Rakugestookt aardewerk is een laaggebakken (dus poreus) aardewerk, met een glazuur dat meestal een duidelijke haarscheur vertoont. Het is dan ook niet geschikt voor dagelijks gebruik. Al naar gelang de keuze van de grondstoffen is de craquelé grof of fijn van structuur. In het gebruik worden de craquelures steeds meer zichtbaar.

In Japan wordt de Rakutechniek vrijwel alleen toegepast voor theekommen bij de theeceremonie.
Tegenwoordig wordt deze werkwijze, vooral in West-Europa en in Amerika, met enthousiasme toegepast in keramische vormgeving waarbij van dagelijks gebruik geen sprake is.

Foto: Bouwina Scheeringa